Sayfalar

20 Mart 2017 Pazartesi

14. Yüzyıl Divan Şairleri


Eski Anadolu Türkçesi (Oğuz Türkçesi) ile dini-tasavvufi şiirler yazmıştır.

Şeyyat Hamza'yı ilk kez edebiyat tarihçisi Mehmet Fuat Köprülü tanıtmıştır.

Yapıtları

Yusuf u Züleyha: Hz. Yûsuf ile Züleyhâ'nın hikâyesinin anlatan bir mesnevidir.

Dastan-ı Sultan Mahmud: Mesnevidir.




Tasavvuf konulu şiirler yazmıştır.

Yapıtları

Çarhanâme: Kaside nazım biçimiyle yazılmış dini konulu didaktik (öğretici) bir eserdir.

Kitabu Evsafı Mesadici'ş-Şerife: Ahmet Fakih'in hac sırasında gördüğü Şam, Kudüs, Mekke ve Medine ile oralardaki kutsal yerleri tanıttığı mesnevisidir. "İlk manzum seyahatname" özelliği taşımaktadır. 




Hurufilik tarikatına mensuptur. 

Azerbaycan Türkçesiyle yazdığı tuyuğlarıyla tanınmıştır.

Görüşleri yüzünden Halep'te derisi yüzülerek öldürülmüştür.

Farsça ve Türkçe Divan'ı vardır.




Kırşehirlidir. Kırşehir o yıllarda Gülşehir diye anıldığı için "Gülşehri" mahlasını kullanmıştır. 

Divanı bulunmayan Gülşehri, mesnevileriyle tanınmış ve tasavvuf konusunu işlemiştir.

Yapıtları

Mantıku't-Tayr (Kuş Dili): Vahdet-i vücud inancını işleyen bu sembolik/alegorik mesnevidir. "Gülşenname" olarak da bilinir.

Mantıku't Tayr'ın konusu yaratılmışlarda bedene girmiş ruh kuşlarının Hüdhüd adlı kuşun yol göstermesiyle Anka (Simurg) denilen ve Allah'ı temsil eden kuşu aramaya çıkmalarıdır. Uzun yıllar uçarak çeşitli nefis vadilerinden geçerler. Son noktaya ancak otuz kuş ulaşabilir. Si, Farsçada otuz, murg da kuş demektir. Bu otuz kuş, vardıkları yerde kendilerini bulurlar.

Felekname: Farsça olarak yazılmış tasavvufi-ahlaki bir mesnevidir.

Kerâmât-ı Ahi Evran: 167 beyitlik Türkçe mesnevisidir.

Aruz Risalesi




Asıl adı Ali'dir. Kırşehir'de doğmuştur.

Sade (yalın) Türkçeyle dini-tasavvufi şiirler yazmıştır.

Yapıtları

Garipnâme: Âşık Paşa'nın Türklere tasavvuf öğretmek amacıyla yazdığı en ünlü mesnevisidir.

Fakrnâme: Mesnevidir.

Vasf-ı Hal: Mesnevidir.




Daha çok aşk ve şarap konulu din dışı şiirler yazmıştır.

Yapıtları

Divan

İskendernâme: Makedonyalı Büyük İskender'in hayatını, fetihlerini, efsaneye dayanan maceralarını anlatan bir mesnevidir. 

Cemşîd ü Hurşîd: Çin fağfurunun oğlu Cemşîd ile Rum kayserinin kızı Hurşîd arasındaki aşkı anlatan bir mesnevidir.

Tervîhu’l-Ervâh: Tıpla ilgili mesnevidir.

Mirkatü’l-Edeb: Arapça-Farsça manzum lügattir (sözlüktür).

Mîzânu’l-Edeb: Farsça bir kasidedir. 

Mi’yârü’l-Edeb: Farsça bir kasidedir.




Yapıtları

Süheyl ü Nev Bahar: Mesnevidir.

Ferheng-nâme-i Sa’dî: Mesnevidir.



KADI BURHANETTİN

Asıl adı Ahmet'tir.

Azerbaycan Türkçesiyle yazdığı tuyuğları ve gazelleriyle tanınmıştır.

Hem tasavvuf düşüncesini hem de din dışı konuları işlemiştir.

Aruzun yanında heceyle de şiirler yazmıştır.

Şiirlerinde mahlas kullanmamıştır.

Türkçe Divan'ı vardır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder