Şair Padişahlar

Osmanlı padişahlarının birçoğu aynı zamanda şairdi. Şiir yazan Osmanlı padişahları ve mahlasları aşağıda verilmiştir:

• 2. Murat: Muradî
• 2. Bayezid: Adlî

Türkçe Divan'ı vardır.

Murabba

Göreli ol sanemin kaşlarını yây gözüm
Kıldı cevr oklarına sîne siper vây gözüm
Dimedüm mi sana ben bakma ana hây gözüm
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Tîr-i gamzen sanemâ gözlerüme olalı tûş
Gözlerüm yaş akıdup bahr oluban eyledi cûş
Seyl-i eşküm dökilüp gözlerümi eyledi boş
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Tûtiyâ olmayalı gözlerüme gerd-i rehün
Görmedi iki gözüm pertevini mihr ü mehün
İy gözüm bunca belâ derd ile neyki günehün
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Yaşlarum sen gideli seyl olup iy cân dökilür
Dürr ü yâkût çıkar la’l ile mercân dökilür
Gamzeler zahmıyile gözlerüme kan dökilür
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Dâ’imâ cevr kılur ben kulına şâh n’idem
Şeb-i hicrinde tulû eylemez ol mâh n’idem
Gözlerüm görmez ise gün yüzini âh n’idem
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Elüm irmez nideyin hasret ile yâre dirîğ
Dil düşüp zülfi hamıyla yürür âvâre dirîğ
Gözlerüm derdine olmaz bilürem çâre dirîğ
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

Bir perî-zâde vü meh-rû sanem ü tâze cüvân
İdeli gün yüzini perde-i zülfinde nihân
Adli’nin gözlerine oldı karanu dü cihân
Gözüm eyvây gözüm vay gözüm eyvây gözüm

• Fatih Sultan Mehmet: Avnî

Türkçe Divan'ı vardır.

Gazel

Ağlasa âşık belâ-yı hecr ile nâlân olup
Gözlerinden akan anun yaş yirine kan olup

Geh cefâ kûhı gubârından urınsa kisveti
Geh belâ vâdisini geşt eylese üryân olup

Her ne denlü cevrler görse vefâlar eylese
Her ne denlü gülseler hâline ol giryân olup

Gam beyâbânına her gün eylese seyr ü sefer
Her gice mihnet-serây-i fürkate mihmân olup

Râz-ı ışkı âşikâr itmege tâkat bulmasa
Sînesinde nâvek-i dil-dûzlar pinhân olup

Dilberinden rahm eger olmazsa ol dil-hasteye
Kimseler derdine dermân idemez imkân olup

Virseler mülk-i cihânun tâc u tahtı devletin
Avnî kûyun terkin itmez başına sultân olup

• Cem Sultan: Cem

Türkçe Divan'ı ve Farsça Divan'ı vardır.

Gazel

Ol dem kanı ki Kâ’be-i kuyun mekân idi
Ârâmgâhı gönlümün ol âsitân idi

Ol dem kanı ki merkeb-i bahtı sitâremün
Hayl-i semend-i vasfum ile hem-inân idi

Ol dem kanı ki sâye-i perr-i hümâ gibi
Zıll-i zalîl-i gerd-i rehün sâyebân idi

Ol dem kanı ki sebzelerin tâze tutmağa
Ol gülsitâne yaşlarum âb-ı revân idi

Ol dem kanı ki murg-i dile âsitânunun
Her gûşe-i müşerrefi bir âşiyân idi

Ol dem kanı ki sahn-ı serây-ı sürûruna
Her dem kavâfil-i dil ü cân mihmân idi

Ol dem kanı ki mesken idi işigün Cem’e
Hayfâ ki geçdi bilmedük ol hoş-zamân idi

• Yavuz Sultan Selim: Selimî

Gazel

Hôşdur çemende seyr idelüm tâze yâr ile
Tâ kim yüregi düşmenümün tâze yarıla

Nakd-i cihân degül mi bu kim devlet el virüp
Vasl-ı habîbe fursat ola nev-bahâr ile

Bülbül kitâbın almış ele pendi böyle dir
Hôşdur piyâle bir sanem-i gül-‘izâr ile

Ey nev-bahâr-ı hüsn Hızırveş sen irmesen
Gülşen gözüme külhen olur intizâr ile

İncinme âh-ı ‘âşıka cânâ ki güllerün
Artar cemâli revnakı âh-ı hezâr ile

Mir’ât-ı hüsne sanma keder irişe şehâ
Nûr âyeti yazılsa hatt-ı müşg-bâr ile

Ta‘n itme emr-i Hakka yüri müdde‘î sakın
Ahvâl-i ‘aşk çünki degül ihtiyâr ile

Sun la‘l-i cân-fezâyı Selîme şehâ olur
Yârün safâ-yı vuslatı bûs u kenâr ile

• Kanuni Sultan Süleyman: Muhibbî

Türkçe Divan'ı ve Farsça Divan'ı vardır.

Gazel

Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi

Saltanat didükleri ancak cihân gavgâsıdur
Olmaya baht ü sacâdet dünyede vahdet gibi

Ko bu cıyş u cişreti çünkim fenâdur câkibet
Yâr-ı bâkî ister isen olmaya tâcat gibi

Ola kumlar sagışınca ömrüne hadd ü caded
Gelmeye bu şîşe-i çarh içre bir sâcat gibi

Ger huzûr itmek dilersen ey Muhibbî fârig ol
Olmaya vahdet cihânda gûşe-i cuzlet gibi

• 2. Selim: Selimî
• 3. Murad: Muradî
• 3. Mehmed: Adnî
• 2. Osman: Farisî
• 4. Murad: Muradî
• 2. Ahmed: Ahmed
• 2. Mustafa: İkbal
• 3. Ahmed: Necib
• 3. Mustafa: Cihangir
• 3. Selim: İlhamî
• 2. Mahmud: Adlî

Kaynaklar:
LYS Edebiyat, Limit Yayınları
http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/